Kahramanmaraş merkezli iki büyük zelzele milyonlarca insanoğlunun yaşamını etkiledi. AFAD ise bir süre ilkin zelzele uyarı bildirimi için bir sistem geliştirmiş ve tüm Türkiye’de testlerini gerçekleştirmişti. Peki 7.7 ve 7.6’lık iki zelzele esnasında bu bildirimler niçin gelmedi?

Kahramanmaraş depreminin tesiri uyarı ile azaltılabilir miydi?

Android ve iOS telefonlarda “Dirimsel Uyarı Bildirimi” özelliği sayesind herhangi bir organik afet öncesinde bildirim almak mümkün. Sadece bu bildirimleri ya mahalli yönetimler (mesela AFAD) ya da Google benzer biçimde küresel firmalar üstüne alıyor.

Daha ilkin Türkiye geneli bir zelzele uyarı bildirimi tatbikatı gerçekleştiren AFAD, Kahramanmaraş depremlerinde bildirim yollamadı. 12 Kasım 1999 Düzce depreminin anısına 18.57’de meydana gelen “çök-kapan-tutun” tatbikatı, toplumsal medyanın gündemine oturmuştu. Sadece benzer bir uyarının zelzele gecesinde gelmemesi, eleştirilere yol açtı.

AFAD’ın zelzele uyarı bildirimi niçin göndermediği hemen hemen bilinmiyor. Bölgedeki hiçbir kullanıcıya uyarı gitmediğini düşünürsek, AFAD’ın herhangi bir bildirim yayınlamadığını söylemek mümkün. Sadece ihtimaller içinde bir uyarı mesajı, 04.17’de gerçekleşen 7.7 büyüklüğündeki zelzele öncesinde insanları uyandırabilirdi.

AFAD’a ek olarak Google’ın da benzer bir hizmeti bulunuyor. Android kullanıcılarına depremden saniyeler öncesinde bildirim gönderen bu özellik, Ocak ayında Muğla’da gerçekleşen 5.7’lik depremde çalışmıştı. Sadece Kahramanmaraş bölgesi için herhangi bir bildirim göndermedi.

Gene de, gelişmiş zelzele uyarı sistemlerinin bile kusursuz olmadığını hatırlatmak gerekiyor. Bu yüzden depremlere hazırlanmanın en iyi yolu, kendinizi zelzele güvenliği mevzusunda eğitmek ve bir zelzele durumunda ne yapacağınıza dair planınızın olması bulunduğunu bilmektir.